Και ναι. Θα διαβάσει, θα βυθιστεί σε άλλους κόσμους, ξένους. Θα βυθιστεί σε μια ασχετη ιστορία που τη διηγείται κάποιος με τον οποίο δεν θα συναντηθεί ποτέ. Θα προσπαθήσει τουλάχιστον. Ενδιάμεσα θα θυμηθεί ένα τηλέφωνο που ξέχασε να κάνει, λίγο τα δόντια που τον ενοχλούν, την όμορφη Κατερίνα που έκοψε κάθε επικοινωνία μαζί του γιατί την πρόσβαλλε. Θα βυθίζεται πάλι και πάλι στις καλοφτιαγμένες παραγράφους κι ύστερα θα τον επαναφέρει η μυρωδιά των ούρων που μπάζει το αεράκι από το δρόμο ή το λαχανιασμα του σκύλου που ξαπλώνει στα πόδια του. Ύστερα τον αποσπούν τα τζιτζικια. Τα τηλέφωνα με τις προτάσεις φίλων για βόλτες και εκδρομές. Η πανδημία. Οι μπριζόλες στην κατάψυξη. Ο ανεμιστήρας που γέρνει. Η σημερινή φωτιά στο εργοστάσιο. Ο μαύρος καπνός που σκέπαζε το ελικόπτερο. Τον ήλιο. Τον ουρανό. Τη σκέψη του. Κατάρα. Κατάρα η φωτιά. Οι δρόμοι. Τα ονόματα γυναικών που δε θέλει να ξεστομίσει. Η ζέστη. Βυθίσου. Βυθίσου, λέει στον εαυτό του. Βυθίσου σ' αυτο που διαβάζεις, μπες σε μια ιστορία ξένη. Να ξεχαστεί μέσα σε όμορφες λέξεις, να τον πάρουν τα παραμύθια μαζί τους. Να φύγει. Για πού? Βυθίσου. Βυθίσου. Έτσι κι αλλιώς να φύγει στ' αλήθεια, είναι αδύνατο. Το εισιτήριο στοιχίζει τόσο που δεν μπορει να το αγοράσει.
Δευτέρα 17 Αυγούστου 2020
Γιατί και πώς δημιουργείς
Άραγε πρέπει να έρχονται τέτοιες στιγμές; Στιγμές αμφιβολίας και ζήλειας, στιγμές που κάνουν το έδαφος να τρέμει κάτω από τα πόδια σου, στιγμές φόβου; Ποιος είναι αυτός που τις αποζητά; Και γιατί αυτές οι στιγμές να γεννούν δημιουργία; Γιατί σε ήρεμες κι ευτυχισμένες ώρες "αυτό" δεν έρχεται; Άλλο ερώτημα: συμβαίνει κάτι παρόμοιο με όλους τους δημιουργούς ή μόνο σε κάποιους που έχουν εθιστεί στο ταρακούνημα των συναισθήματων;
http://www.nostimonimar.gr/about-writing/
"Άλλωστε φαίνεται ότι συχνά οι ίδιες οι δυσκολίες, τα πάθη, το μίσος, ο πόλεμος κι εκείνο το περιβόητο γκρέμισμα στο κενό, δημιουργούν τις συνθήκες για να γραφτεί-ζωγραφιστεί-παιχτεί κάτι καινούριο.
Στα χαρακώματα του Μεγάλου Πολέμου (που τελικά δεν ήταν τόσο μεγάλος όσο ο δεύτερος), μέσα στη φρίκη, στις λάσπες, στις οβίδες και στα αέρια μουστάρδας, γράφτηκαν αριστουργήματα της λογοτεχνίας, της μουσικής, της φιλοσοφίας.
Εκεί έγραφε ο ποιητής Απολλιναίρ που γύρισε με τρυπανισμένο κρανίο, εκεί κι ο Βίτγκενσταϊν εμπνεύστηκε το Tractatus. Κι η μικρή Άννα Φρανκ έγραψε το ημερολόγιο της στη σοφίτα, λίγο πριν τη στείλουν στο στρατόπεδο, εκεί όπου κι ο Λεβί δημιούργησε το “Εάν είναι αυτός ο άνθρωπος”.
Οι σκλάβοι τραγουδούσαν στις φυτείες της Αμερικής κι όταν γυρνούσαν στα παραπήγματα το βράδυ ξεκινούσαν να χορεύουν, παρά την κούραση και την ανελευθερία, ή μπορεί εξαιτίας αυτών.
Η τέχνη είναι φάρμακο και το χρειάζονται οι άνθρωποι που τυραννιούνται.
Μπορεί η τυραννία να είναι μόνο ο έρωτας, αυτός που ενέπνευσε τα περισσότερα βιβλία, τραγούδια, φιλμ. Μπορεί να είναι η φτώχεια, η αδικία κι η δυστυχία, η ανάγκη να ονειρευτούμε κάτι πιο όμορφο, πιο ωραίο, απ’ αυτό που ζούμε. Σ’ έναν τέλειο κόσμο, όπως ποτέ δεν θα υπάρξει, τι θα έγραφαν οι άνθρωποι; Οι Ελόι, στην κοινωνία που φαντάστηκε ο Ουέλς, ήταν χαμένοι μέσα στην αποχαύνωση της ευτυχίας τους. Μπορεί να είναι το υπαρξιακό κενό, εκείνη η αίσθηση της ελαφρότητας, που σε κάνει να γυρεύεις νοήματα.
Λόγοι πολλοί υπάρχουν, αφορμές κι αιτίες. Κάποιες φορές μοιάζει αναίτιο, παράλογο, άσκοπο. Αν η ερώτηση είναι γιατί γράφουμε, γιατί κάνουμε τέχνη, η απάντηση μπορεί να είναι: Γιατί είμαστε άνθρωποι, ζώα παράλογα, άλλοτε χαμερπή άλλοτε υψιπετή."
Αυτά.
Κυριακή 16 Αυγούστου 2020
Σωρός από νερά
Χμ. Καινούργιο (πειραματικό) μυθιστόρημα. Πείραμα που από καιρό ήθελα να κάνω.
"Σωρός από νερά".
Γίνεται τα νερά να σωρεύονται; Μάλλον όχι. Αν όμως το νερό θεωρείται (και είναι) ως κάτι ρευστό, χαλαρό, κάτι που προσαρμόζεται σε οποιδήποτε καλούπι, κάτι που εύκολα μετασχηματίζεται, ναι, μπορεί. Σωρός από νερά μορεί να είναι σωρός από μπουκάλια νερού, ένα βουνό από ντεπόζιτα, νερό ανελεύθερο να κυλήσει, νερό σχηματοποιημένο, επομένως νερό ακίνητο.
Πέμπτη 13 Αυγούστου 2020
Δεύτερη μάνα
Να την ντύσω με τα καλά της, να τη βάψω λίγο, να νιώσει πως την περιποιούνται. Να της διαλέξω κολιέ, να της κουμπώσω τα καλά σκουλαρίκια της και να την κρατήσω να ανέβει τα σκαλιά του δημαρχείου. Να δει το κορίτσι μας να παντρεύεται, να γελάσει με τον κόσμο, να χαρεί που θα στέκεται πλάι στη νύφη, να χαρεί που θα της λένε να σας ζήσει λες κι ειναι η αληθινή γιαγιά και μάνα. Γιατί όλα τα χρόνια η δεύτερη μάνα μας ήτανε και στα παιδιά η δεύτερη γιαγιά τους. Όπως πηγαινόφερνε εμένα στο σχολείο έτσι πηγαινόφερνε αργότερα το κορίτσι και τα αγόρια μου. Να νιώσει μάνα, να πάρει τη χαρά.
Η Μιμία είναι η κρυφή ηρωίδα της οικογένειας.
Παρασκευή 7 Αυγούστου 2020
Καφέ!
Νεύρα, νεύρα, νεύρα...
7:34 αφύπνιση. Ακούω τη Μιμία που έχει ξυπνήσει. Σηκώνομαι, φοράω μπλούζα. Νιώθω το σώμα μου ακόμα κουρασμένο. Ο ύπνος δεν το ξεκούρασε. Για κλάσματα δευτερολέπτου αναρωτιέμαι γιατί. Θυμάμαι πως κλάδεψα χτες όλο τον κήπο. Και γιατί να σηκωθώ από τώρα; Ξαναβγάζω τη μπλούζα, ξαπλώνω πάλι. Δεν αντέχω περισσότερο από δύο λεπτά. Πετάγομαι, ντύνομαι. Βγαίνω κι ανοίγω μπαλκονόπορτες και παράθυρα. Τα σκυλιά εισέρχονται στην κουζίνα πεινασμένα. Προσπαθώ να τους βάλω φαγητό. Το νεαρό γατάκι (το καινούργιο αναγκαστικό μέλος της ζωο-οικογένειας μιας και πριν κάτι μήνες άρχισαν να μας επισκέπτονται κάτι τεράστιοι ποντίκαροι του αγρού μαζί με την οικογενειακή ολομέλειά τους, και επειδή δεν μου πάει η καρδιά να δηλητηριάζω ποντίκια, έφερα τον γάτο εδώ, μπας και τα διώξει με τη μυρωδιά του, τουλάχιστον ως εικάζεται).
Προσπαθώ να τους ταΐσω, λοιπόν, και ο μικρός Μίκο νιαουρίζει, και μετά από τα σκυλιά θέλω να ταΐσω και τούτον, και η Μιμία τριγυρίζει κι αυτή γύρω με το μπουκάλι το νερό της στο χέρι, και έχει μια συγκεκριμένη θέση που κάθεται στον καναπέ και εγώ αμίλητη ακόμα και χωρίς καφέ, έχω ανταλλάξει μόνο μια καλημέρα μαζί της και δεν της απαντάω στα υπόλοιπα που μουρμουρίζει (γιατί μετά το καλημέρα άρχισε να περιγράφει τι πράττουν τα ζώα την τρέχουσα στιγμή, "ο Μίδας πεινάει, η Λου έρχεται πίσω σου, σταματείστε βρε", και τέτοια, στα οποία πρωί πρωί δεν είμαι συνηθισμένη. (Το πρώτο άνοιγμα που κάνει το στόμα μου όταν ξυπνάω είναι για να πιεί την πρώτη γουλιά καφέ).
Κρατιέμαι λοιπόν και δεν απαντώ, δίνω τόπο στην οργή και συνεχίζω νυσταγμένη να καλύπτω τις υποχρεώσεις μου απέναντι στα ζώα, μέχρι που ακούω τη Μιμία να φωνάζει ότι το γατάκι έχει κάνει κακά του στον καναπέ, ακριβώς στη θέση που κάθεται εκείνη. Παρατάω τα ταΐσματα και τρέχω να μαζέψω. Η Μιμία όρθια, σα να μην ξέρει πού να καθίσει τώρα που λερώθηκε η θέση του καναπέ, τα σκυλιά να περιμένουν φαγητό ενώ ο γάτος να νιαουρίζει ανάμεσα στα πόδια μας, κι αυτός πεινασμένος.
Εξερράγην, βρε! Ήταν πάνω από τις δυνάμεις μου! Beyond my control, πώς το λένε!
Έβαλα κάτι φωνές, μα κάτι φωνές!
Λουφάξανε όλοι.
Πρώτα μάζεψα τα κακά. Mετά καθάρισα. Mετά έβαλα σε όλους φαγητό. Mετά έπλυνα το σημείο στον καναπέ (πριν τρεις μέρες είχα στρώσει καθαρό ριχτάρι). Μετά έριξα πάνω στο επίμαχο σημείο ένα άσχετο τριπλοδιπλωμένο ύφασμα στη θέση που κάθεται η Μιμία.
Ύστερα έφτιαξα καφέ. Για μένα και τη Μιμία που είχε μαζευτεί αμίλητη στη βεράντα. Κάθισα δίπλα της με τον καφέ μου. Αφήστε με να ξυπνήσω.
Οχτώ το πρωί. Ο καιρός δροσερός και συννεφιασμένος. Η γη μυρίζει όμορφα. Μυρίζει εξοχή, δέντρα, χώμα, ίσως κάπου μακριά βροχή. Αγαπώ αυτή τη μυρωδιά. Μου θυμίζει πρωινά διακοπών. Πρωινά που έχουν χαρούμενα ξυπνήματα. Στην καθημερινότητα μου, οχτώ το πρωί δεν βγαίνω έξω. Κάθομαι στον υπολογιστή και παιδεύω τα πλήκτρα (τη μούσα μου ή τον μούσο μου, δεν ξέρω φάτσα, δεν ξέρω τι είναι. (Ελπίζω κάποια στιγμή να φωτίσει εκείνος το πρόσωπό του επίτηδες και να τον δω, να δω πώς είναι εκείνος που κουβαλάει την έμπνευση).
Σε λίγο όλα είχαν ησυχάσει. Άνοιξα στα σκυλιά να βγουν για την πρωινή τους βόλτα. (Εδώ στην εξοχή μπορούν να πηγαίνουν μόνα τους). Πήρα μερικές βαθιές ανάσες και έπειτα μπήκα στο γραφείο και άνοιξα υπολογιστή. Το γατάκι ήρθε ζητώντας αγκαλιά. Το ανέβασα στα πόδια μου και συνέχισα να γράφω. Η Μιμία στη βεράντα, εξακολουθεί να μιλάει. Τουλάχιστον χαμηλόφωνα.
Τετάρτη 5 Αυγούστου 2020
Κουράστηκα ρε
Αν καταγράψει τη ζωή της θα έχει ενδιαφέρον. Ιδιαίτερα με τον τρόπο που θα περιγράψει τα γεγονότα. Το σκέφτεται.
Η Μιμία στη βεράντα μιλάει μόνη της. Τρίτη μέρα μαζί και θέλω να γκρινιάξω, ξυπνάω με νεύρα, φτιάχνω καφέ με νεύρα, στέλνω απάντηση καλημέρας στον καλό μου κι έχω νεύρα. Το σπίτι μυρίζει αλλιώς, τα σκυλιά με εκνευρίζουν, το μικρό καινούργιο γατί κοιμάται πάνω στις διπλωμένες πατούσες μου και δεν μπορώ να κινηθώ κι ο καλός μου έχει δουλειές και δεν μπορούμε να συναντηθούμε. Όλοι περιμένουν από μένα και, όχι, το είχα συνηθίσει όλα αυτά τα χρόνια αλλά σήμερα ξύπνησα κουρασμένη από αυτό. Εφτάμιση το πρωί η Μιμία πηγαινοερχότανε και το μικρό γατί νιαούριζε, τουλάχιστον και οι δύο το έκαναν διακριτικά.
Αν καταγράψω τη ζωή μου θα είχε πλάκα. Να κυκλοφορήσει μετά θάνατον όμως. Που δεν θα είμαι εδώ να ντρέπομαι για αυτά που έχω κάνει. Ωστόσο ο χαρακτήρας μου με την έμφυτη περιέργεια που με διακρίνει και η ίδια η ζωή με οδήγησαν. Έκαψα πολύ κόσμο και βοήθησα πολύ κόσμο. Κι αυτό που με κάνει τώρα να πισωγυρίζω είναι τρία ερεθίσματα χτεσινά κι απανωτά. Το ένα ακούστηκε σε κάποια εκπομπή στην τηλεόραση. Κάποιος είπε: μην αφήσεις κανένα να σκοτώσει τα όνειρά σου. Αυτό. Σπουδαίο. Το δεύτερο ένας άντρας που μου τηλεφώνησε και είπε ότι τον έχω σημαδέψει κι ένας άλλος άντρας που είπε ότι θέλει να με ταξιδέψει... " Να σε πηγαίνω μέσα από φεγγερά περάσματα και κρυφές της θάλασσας στοές... Φιλώ την ομορφιά σου..."
Έτσι μου έγραψε. Έρχονται λοιπόν στιγμές που συνειδητοποιείς την αξία σου, γιατί μέσα στην ταλαιπωρία της ζωής σου δεν την έχεις αντιληφθεί. Και ξαφνικά αναρωτιέσαι αν και ποιες συμπεριφορές σου αξίζουν. Δεν άφησα κανέναν να σκοτώσει τα όνειρά μου. Ούτε τον άντρα που μαζί του έκανα τρία παιδιά. Γενναίο, έτσι; Και ναί, σημάδεψα μερικές ζωές, ο άνθρωπος δεν το είπε για πλάκα, το ξέρω κι εγώ, μπορώ να αναφέρω γεγονότα. Και ναι, βρίσκονται ακόμα κάποιοι που επιθυμούν να με ταξιδέψουν...
Από τότε που έχασα τον πατέρα μου σε ηλικία άκρως τρυφερή έπρεπε να κάνω μόνη μου τον πατέρα και τη μάνα γιατί κι εκείνη δούλευε και δήλωνε απούσα. Έγινα ο προστάτης του εαυτού μου, μιας κι έπρεπε όλα να τα αντιμετωπίσω μόνη μου. Σχολεία, καθηγητές, ελέγχους, μικροψευτιές, γκομενιλίκια, σκασιαρχεία, μαθήματα στα μικρότερα αδέρφια μου. Μετά δουλειά για χαρτζιλίκι, πολλές δουλειές, συνέχεια δουλειά. Γάμος, δουλειά, παιδιά, δουλειά. Δε θυμάμαι τίποτα άλλο από δουλειά και τρέξιμο. Και συνεχίζει ακόμα.
Άντρες. Καλοί, άμυαλοι, ασύμφοροι, ακατάλληλοι, άλλους τους παράτησα άλλοι με παράτησαν, κι όλο να ελπίζω πως ο κατάλληλος κάπου βρίσκεται και θάρθει και θα μείνει και θα ξεκουράσει το σώμα και την ψυχή μου. Κάποιος να ποτίσει εκτός από μένα, κάποιος να βιδώσει μια πρίζα εκτός από μένα, κάποιος να σκουπίσει, σιδερώσει, πάει στο μάρκετ, εκτός από μένα, (χρόνια και χρόνια αυτή η δουλειά, αυτές οι δουλειές), να πάει στο λογιστή, βγάλει τα σκουπίδια, φτιάξει καφέ, σηκώσει μια χαρτοπετσέτα από το πάτωμα, να πληρώσει ένα πενηνταράκι εκτός από μένα για μένα. Οι φίλοι μου ζητάνε να τους συνοδέψω σε διακοπές, κανείς δε ρωταει αν έχω να
πληρώσω τις διακοπές που μου ζητάνε. Δεν καταλαβαίνουν ότι εγώ πρέπει τα πάντα να τα προγραμματίζω πενηνταράκι-πενηνταράκι. Ότι εγώ έχω έσοδα μονά κι όχι διπλά.
Κουράστηκα ρε.
Βλέπω τα παιδιά μου που δεν μπορώ να τα βοηθήσω, βλέπω τις δυνάμεις και τις αντοχές μου να ελαττώνωνται, κουράστηκα. Από μικρή τα πήρα όλα πάνω μου. Φαίνομαι δυνατή; Μπορεί και να είμαι. Αναγκασμένη βεβαίως, μη φανταστείς πως τόθελα. Αλλά κουράστηκα. Θέλω να ξαναγυρίσω σε περίοδο προστασίας. Θέλω κάποιον να αρχίσει να με προστατεύει. Να μου φτιάχνει καφέ το πρωί και να κλαδεύει την κληματαριά μου.
Τρίτη 14 Ιουλίου 2020
Σκύλος
Κι όταν κουράζεσαι από κάτι ή δυσφορείς, για να σώζεσαι, οφείλεις να έχεις κάτι στο οποίο να καταφεύγεις. Όπως όταν βρέχει τρέχεις να προφυλαχτείς κάτω από υπόστεγο, ή τρέχεις σπίτι. Χρειάζεσαι μια φωλιά όταν οι συνθήκες σκληραίνουν. Εκεί όπου λες: η βροχή δεν θα με βρέξει, το κακό δεν μπορεί να με φτάσει. Προφυλάσσεσαι; Κρύβεσαι; Φοβάσαι; Όλα δικά σου. Δικαίωμα. Σημασία έχει πως επιβιώνεις εκεί που άλλοι πνίγονται στις τυχαίες πλημμύρες.
Σκύλος
Πάρε την πλάτη μου
Πάρε την άκρη του ποδιού μου
Πλύνε με τη βροχή της γλώσσας σου
πονεμένο μου
τρομαγμένο μου
παρατημένο μου
πλύνε όλο το σώμα
ακόμα και τα μαλλιά
κι ας λένε πως γλύφει μονάχα ο σκύλος
έτσι κι αλλιώς ο σκύλος σε κοιτάζει κατάματα
λες κι εξαρτάται η ζωή του από σένα
τι κακό μπορεί να κρύβουν τα μάτια του σκύλου
πλύνε την πλάτη μου
σημάδεψε όπου φυτρώνει μικρή ελιά και πότισέ την
λιβάδι είναι η πλάτη μου
απατημένο μου
αδικημένο μου
εκδικημένο μου
δεν το ξερεις
αλλά
μονάχα εγώ
ορίζω
τι μέγεθος
μπορεί να έχει
σκιά σου.
Υ.Γ.
Η ζωή είναι ωραία επειδή κάθε μέρα αλλάζει. Ακόμα κι αν γίνεται πικρή, γι' αυτούς που βλέπουν μακρύτερα, κρύβει τη χαρά της έκπληξης.